Karpuz Yetiştiriciliği
Kategoriler
 
Markalar
 
Ürün Vitrini
Confidor SC 350
Confidor SC 350
Confidor SC 350
 
Ziyaretçiler
 151 Bugün
 1.303 Bu Hafta
 5.794 Bu Ay
 11.523 Bu Yıl
 13.465 Tümü
3 Çevrim içi
 
Bayer Yayınları
 
ISTATISTIK RAPOR

 
GOOGLE

 
Üye Paneli
 

Karpuz YetiÅŸtiriciliÄŸi

1. GİRİŞ 



Karpuz tek yıllık bir bitkidir. Gövdesi hafif tüylü olup 
kolları toprak yüzeyinde 3-4 m kadar uzayabilir. Kökleri susuz olarak 
yetiÅŸtirilen yerlerde oldukça derine inmesine raÄŸmen sulanan ÅŸartlarda saçak 
kökler daha çok 40-50 cm derinlikte yoÄŸunlaşır. Meyveleri ise tatlı ve suludur. 


Karpuz tarımı, dünyada ve ülkemizde oldukça geniÅŸ bir alanda 
yapılmaktadır. Türkiye dünya karpuz üretiminin %20’sini gerçekleÅŸtirmektedir. 



2. ÇEŞİTLER 



Bölgemizde “Sugar Baby ve Crımson Sweet” çeÅŸitleri 
kullanılabilir. GAP-BKİB 1987-1992 yılları arasında Åžanlıurfa- Koruklu Tarımsal 
AraÅŸtırma İstasyonunda yaptırmış olduÄŸu denemeler sonucunda da Urfa Yerli, Halep 
Karası, HZ.No.2 gibi çeÅŸitler tavsiye edilmektedir. 



3. İKLİM VE TOPRAK İSTEĞİ 



3.1. İklim İsteÄŸi 



Karpuz, sıcak ve ılık iklim bitkisidir. SoÄŸuklardan çok 
etkilendiÄŸi için yetiÅŸme devresinde don tehlikesi olmamalıdır. Tohum ekiminde 
toprak sıcaklığı 12 ° 
C’nin üzerinde olmalıdır. Rutubetin yüksek olduÄŸu yerlerde hastalıklardan 
etkilenir. 



3.2. Toprak İsteÄŸi 


Karpuz yetiÅŸtirmek için derin, geçirgen su tutma kapasitesi 
yüksek kumlu-tın veya tınlı kumlu topraklar uygundur. Ağır killi topraklar ve 
hafif topraklarda çok iyi bir gübreleme ile karpuz yetiÅŸtirilebilir. Drenajı 
yetersiz ve tabansuyu seviyesi 1 m’nin altında olan yerler ise uygun deÄŸildir. 



4. YETİŞTİRME TEKNİĞİ 






4.1. Ekim Nöbeti 



Fusarium solgunluÄŸu, mildiyö ve özellikle antraknoz 
hastalığının görüldüÄŸü tarım alanlarında en az üç yıl ekim nöbeti 
uygulanmalıdır. 




Bölgemizde karpuz + pamuk + buÄŸday + 2. ürün veya karpuz + 
pamuk + mercimek + 2. ürün münavebesi uygulanabilir. 



4.2. Toprak Hazırlığı 



Karpuz yetiÅŸtiriciliÄŸinde toprak hazırlığına sonbaharda ilk 
yağışlardan sonra baÅŸlanmalıdır. İlk yağışlardan sonra toprak tavda iken derin 
sürüm yapılmalıdır. EÄŸer yağışlar gecikirse yağışları beklemeden derin sürüm 
yapılabilir. Derin sürümün arkasından kesekleri parçalamak için kültüvatör 
gobledisk veya diskharrow ile ikileme yapılmalıdır. İkinci toprak iÅŸleme dönemi 
ise Åžubat-Mart ayları olup uygun toprak tavında kültüvatör ile toprak iÅŸlenerek 
arazi ekim ve dikime hazır hale getirilir. Ekimden önce tarlada otlanma 
görülürse tekrar kültüvatör ile toprak iÅŸlemesi yapılabilir. 



4.3. Ekim veya Dikim 



4.3.1. Ekim 



Karpuz yetiÅŸtirilecek arazide ekimden önce sıra arası 2 m 
olacak ÅŸekilde karık pulluÄŸu ile karıklar çekilmelidir. Bu karıkların kenarına 
tek taraflı olarak ve sıra üzeri 75 cm olacak ocaklara ekim yapılır. Her ocaÄŸa 
2-3 adet tohum bırakılmalıdır. Tohumların üzeri 5-6 cm toprakla örtülerek 
hafifçe bastırılmalıdır. Bölgemizde araziye ekim 20 Nisan-5 Mayıs tarihlerinde 
yapılmalıdır. Çıkıştan sonra ocakta fidelerden uygun olan iki adedi bırakılır. 
Daha sonra bir adet bitki bırakılır. 



4.3.2. Fide YetiÅŸtirerek Dikim 



Karpuz tarımında erkencilik açısından fide ile yetiÅŸtiricilik 
yapılabilir. Bunun için 10x13 cm ebadındaki altı delinmiÅŸ plastik torbalar (tüp) 
kullanılır. Bu torbalar iyi karıştırılmış harç ile doldurulur. Harç yapmak için 
hacim olarak 1 ölçü bahçe toprağı, 1 ölçü iyi yanmış ahır gübresi ve 1 ölçü kum 
iyice karıştırılır. 



Harç doldurulmuÅŸ olan torbalara 
karpuz tohumları 4-5 cm derinlikte konur. Her torbaya tohumun kalitesine göre 
1-2 adet tohum bırakılır. Bu torbalar süzgeçli kovalarla sulanarak seralar veya 
yüksek tünellere konur. Bu iÅŸler bölgemizde 5-15 Mart tarihlerinde yapılmalıdır. 
Torbalarda yetiÅŸen fidelerin zaman zaman otları alınır ve sulaması yapılır. 
Normal ÅŸartlarda fideler 30-45 gün içinde dikime hazır hale gelir. 


Dikime hazır hale gelen fideler sıra arası 2 m ve sıra üzeri 
75 cm olacak ÅŸekilde daha önceden kültüvatör ile sürülmüÅŸ ve karık pulluÄŸu ile 
karıkları açılmış olan tarlaya dikilmelidir. Plastik torbalardan fideler 
çıkarılırken fide toprağının dağılmamasına özen gösterilmelidir. Dikimden sonra 
mutlaka can suyu verilmelidir. 



4.4. Gübreleme 



İyi bir karpuz yetiÅŸtiriciliÄŸi için gübrelemeye ihtiyaç 
vardır. Sonbaharda derin sürümden sonra 3-4 ton/da ahır gübresi atılarak 
kültüvatörle karıştırılmalıdır. 



Kimyasal gübre olarak 15-18 kg/da N ve 10 kg/da P2O5 
verilmelidir. Fosforlu gübrenin tamamı ve 
azotlu gübrenin 1/3’ü ekim veya dikimden önce atılarak kültüvatörle 
karıştırılmalıdır. Azotlu gübrenin 1/3’ü çiçeklenme devresinde 1/3’ü ise 
meyveler 5-65 cm çapında olduÄŸunda verilmelidir. 



4.5. Sulama 


Verimin yüksek ve kaliteli olması için bitki, kök bölgesinde 
yeterli nemin bulundurulması gerekir bu nedenle karpuz yetiÅŸtiriciliÄŸinde sulama 
yapmak gerekmektedir. Karpuz fideleri tarlaya ÅŸaşırtıldıktan sonra iyi bir can 
suyu verildiÄŸinde bitkiler uzun süre sulamaya ihtiyaç duymadan geliÅŸme 
gösterirler. Fideler küçükken fazla sulama yapılırsa geliÅŸmeye olumsuz etki 
yapar. Meyve oluÅŸum dönemine kadar mümkün olduÄŸu kadar az sulama yapmak gerekir. 
Meyve büyüklüÄŸü 5-6 cm olduktan sonra normal sulamalar yapılmalıdır. Bu devreden 
itibaren 15 günde bir sulama yapılmalıdır. Sulamalarda 0-90 cm toprak derinliÄŸi 
tarla kapasitesine getirilmelidir. Sulamalara bitkiler verimden düÅŸmeye 
baÅŸladığında son verilmelidir. 






4.6. Bakım 



Karpuz yetiÅŸtiriciliÄŸinde tüplerde çıkıştan itibaren bakım 
yapılmalıdır. Tüplerde fidelerin yanında çıkacak olan yabancı otlar zaman zaman 
alınmalıdır. 


Fideler tarlaya ÅŸaşırtıldıktan sonra yapılacak olan birinci 
ve ikinci sulamadan sonra çapalama yapılmalı ve yabancı otlar temizlenmelidir. 
Bitkilerin kolları geliÅŸtikten sonra çapa iÅŸleri yapılmamalıdır. 



5. HASTALIKLARI, ZARARLILARI VE MÜCADELESİ 



5.1. Hastalıkları ve Mücadelesi 


Fusarium SolgunluÄŸu 



Hastalık etmeni çeÅŸitli mantarlardır. Çimlenme devresinden 
itibaren tüm geliÅŸme dönemine etki eder. Hastalığa yakalanan fideler genellikle 
kurur. Bitki geliÅŸme devresinde hastalığa yakalanırsa kol uçları ve yapraklarda 
önce solgunluk arkasından kuruma meydana gelir. Bitkinin iletim demetlerinde 
lekeler ve kök boÄŸazında yakınlık görülür. Bu hastalığa etmen olan mantar ile 
mücadele kültürel yollar ve ilaçlı mücadele ile yapılır. Kültürel tedbirlerin en 
önemlileri sulama esnasında kök boÄŸazında suyun birikmemesi, çiftlik gübresi 
verilmesi, gerektiÄŸinden fazla kimyasal gübre verilmemeli, hastalıklı bitkiler 
imha edilmeli ve kaliteli tohum kullanılmalıdır. 


Kimyasal mücadelede etkili maddesi de Thrim 80 Wp’den 200 
gr/100lt.su veya Maneb 80 Wp’den 100 gr/100lt. su kullanılabilir. Kimyasal 
mücadele bitkilerin kol attığı ve meyvelerin 5-6 cm çapında olduÄŸu devrelerde 
iki veya üç defa yapılmalıdır. 



Antraknoz Hastalığı 



Hastalık etmeni mantar (fungus) topraktan veya tohumdan 
geçer. Hastalık belirtisi yüksek sıcaklık ve nem olduÄŸu zamanlarda ortaya çıkar. 
Yaprakta yuvarlaÄŸa yakın koyu renkli lekeler halinde belirir ve bu lekeler 
büyüyerek yaprağın buruÅŸarak kurumasına ve bitkinin ölmesine neden olur. Yaprak 
sapları üzerinde koyu renkli uzun lekeler oluÅŸur. 


Antraknoz hastalığı ile kültürel mücadele hastalıksız tohum 
kullanılarak, münavebe uygulanarak ve hastalıklı bitkileri imha ederek yapılır. 
Kimyasal mücadele ise tohum ilaçlaması ve bitki ilaçlaması olarak yapılır. Tohum 
ilaçlamasında etkili maddesi Thiram 80 Wp 300gr/100kg tohum, olan ilaç 
kullanılabilir. Tohum ilaçlaması ekimden önce ilaçlı su ile 1 saat ıslatılarak 
yapılır. Bitkilerin yeÅŸil aksamının ilaçlaması ise hastalık belirtisinin 
görülmesiyle yapılmaya baÅŸlanır. YeÅŸil aksamın ilaçlanmasında etkili maddesi 
Maneb 80 Wp’den 200 gr/100lt. su veya Zineb 65 Wp’de 400 gr/100lt. 
kullanılabilir. 



5.2. Zararlıları ve Mücadelesi 



Bozkurt 


Zararlının erginleri Nisan sonlarında görülür. Larvaları taze 
yaprak ve sürgünleri yiyerek zarar yapar. Zararlının daha sonraki geliÅŸme 
dönemlerinde bitkiyi topraÄŸa yakın yerlerinden keserek zarar yapar. 



Erginler yumurtalarını topraÄŸa, bitki sapına veya bitki 
yapraklarına bırakırlar. 


Bozkurt zararlısı ile kimyasal mücadele tohum ilaçlaması, 
toprak yüzeyi ilaçlaması ve ilaçlı kepekle yapılır. Tohum ilaçlamasında etkili 
maddesi Thrıchlorfon 80’den 12 gr/1kg tohum olan ilaçlar nemlendirilmiÅŸ tohum 
ile ilaç karıştırılarak ekim yapılır. Zehirli kepekle mücadele için etkili 
maddesi Endosulfan 32.9 olan ilaçlardan 350 ml 10 kg kepekle karıştırılır ve 500 
gr ÅŸeker ihtiva eden ÅŸekerli su ile macun hazırlanır. Hazırlanan bu macun akÅŸam 
üzere 5-8 kg/da olacak ÅŸekilde bitki diplerine atılır. 



Kırmızı Örümcek
 



Kırmızı örümcekler bitki, özsuyunu emerek beslenirler. Emgi 
sonunda yapraklar sararır, kıvrılır ve kururlar. Yaprakların alt yüzeyinde 
ördükleri aÄŸ içerisinde ergin, nimf ve yumurtalar birlikte bulunur. 



Kırmızı örümcekle kimyasal mücadelede etkili maddesi 
Dichlorvos 50 olan ilaçlardan 200ml/100lt. su ve Propargit 30 olan ilaçlardan 
100gr/100lt. su kullanılabilir. 



Yaprak Bitleri 

Bitki özsuyunu emerek bitkilere 
de zarar yaparlar. Salgıladıkları zehirli maddeler nedeniyle yapraklarda 
deformasyonlar meydana gelir. Salgıladıkları maddeler yaprak yüzeyini örterek 
solunum ve özümlemeye engel olurlar. 

Yaprak bitleriyle kimyasal 
mücadelede etkili maddesi Malathion 20’den 400ml/da ve Diazinon 20’den 200 ml/da 
olan ilaçlar kullanılabilir. 

Karpuz Telli BöceÄŸi 



Ergin üstten yarım küre ÅŸeklinde görülen kanatlarının 
üzerinde altışar adet açık siyah renkte lekeler bulunan ve uÄŸur böceÄŸine 
benzeyen bir böcektir. Kırmızımsı renkte olup larvaları kavuniçi renginde oval 
ve geniÅŸtir. Larvaların üzeri dikenimsi kıllarla örtülüdür. Erginler kışı 
yaÅŸadığı bitki artıkları arasında geçirerek Mayıs, Haziran’da yumurtalarını 
bitki yaprakları altına kümeler halinde bırakır. Erginler çiçek meyve, meyve 
gözlerinde ve genç sürgünlerde, larvalar ise yapraklarda zarar yapar. 



Mücadelesinde Malathion wp 400 gr/da, Bazinon 20 Em 200 ml/da 
veya korfen 50 Em 100 ml/da olarak kullanılabilir. 



6. HASAT, HARMAN VE DEPOLANMASI 




Karpuz hasadı meyve sapına baÄŸlı bulunan kulakçıklar 
kuruduÄŸunda, meyve sapı inceldiÄŸinde ve meyve kabuÄŸu olgunluk parlaklığına 
ulaÅŸtığında elle yapılmalıdır. Karpuzlar hasat, depolama ve taşıma sırasında 
zedelenmemelidir. 



Depolama üst üste fazla 
konmamalı ve depolarda fazla bekletilmeden satışa sunulmalıdır. 

Verim ve Maliyet 

Bölgemizde uygun yetiÅŸtirme tekniÄŸi uygulandığında sulu 
ÅŸartlarda karpuzda 6.000 kg/da verim alınabilmektedir. 

Karpuz maliyeti ile ilgili 
Bölgemizde herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Ancak Köy Hizmetleri Tokat 
AraÅŸtırma Enstitüsü tarafından Amasya yöresinde yapılan çalışmada sulu ÅŸartlarda 
karpuz verimi 2.390 kg/da iken makine iÅŸgücü ihtiyacı 2.19 sa/da, insan iÅŸgücü 
ihtiyacı ise 33.84 kg/da bulunmuştur.